część metodologiczna pracy magisterskiej
Większość badań empirycznych wiąże się ze zbieraniem danych pierwotnych. Z wielu możliwych metod badań empirycznych, na potrzeby tej pracy została wybrana ankieta do samodzielnego wypełnienia. kwestionariusz ankiety. Wybór ten podyktowany został kilkoma czynnikami. Anonimowa ankieta pozwala na w pełni szczere odpowiedzi respondentów na zadawane pytania. Zakres pytań w kwestionariusz może być bardzo różnorodny, co pozwoli na uzyskanie odpowiedzi w sposób najbardziej efektywny.[1]
Aby zminimalizować błędy w postaci pytań niejasnych, lub nieistotnych, każde z nich zostało sprawdzone pod kątem jego przydatności do rozwiązania problemów badawczych.
W kwestionariuszach ankiet wyróżnia się dwa typy pytań: pytania zamknięte i pytania otwarte. Pytania zamknięte mają określone wszystkie możliwe odpowiedzi i respondenci muszą tylko dokonać wyboru. Czasami jest to wybór jednej odpowiedzi, czasami kilku. Pytania otwarte są to takie pytania na które odpowiedź muszą podać sami ankietowani. Ogólnie pytania otwarte ujawniają więcej, ponieważ respondenci nie są ograniczani w odpowiedziach[2].
Pytania takie dostarczają często bardzo wielu przydatnych informacji ale są także bardzo trudne do analizowania i tabelaryzowania, dlatego też na potrzeby tej pracy zostały wybrane tylko pytania zamknięte.
Szczególnym rodzajem pytań zamkniętych są tzw pytania metryczkowe. Z jednej strony pozwalają one zebrać takie informacje o respondencie jak: wiek, płeć, staż pracy, wykształcenie itp. z drugiej zaś będą przydatne do wyodrębnienia grup pracowników o podobnych potrzebach.
Poniżej przedstawiona jest forma ankiety, której formularz zostanie wykorzystany do badań.
Część pierwsza
Pytanie ogólne o powód dla którego respondenci podejmują pracę. Odpowiedzi należało uszeregować od najważniejszego [8pkt] do najmniej istotnego [1pkt]
- zarabiam na jedzenie i mieszkanie
- mam na utrzymaniu rodzinę
- chcę należeć do grupy współpracowników
- chcę zyskać uznanie innych
- mogę się realizować w pracy
- mogę podnosić swoje kwalifikacje, uczyć się, rozwijać
- chcę osiągnąć sukces
- lubię swoją pracę i odczuwam satysfakcję z jej wykonywania
Część druga
Merytoryczna, pytania tematyczne, dotyczące tematu badania, stopniowane od 1 do 5 w zależności od tego jak bardzo dany czynnik działa demotywująco na respondenta.
- Monotonia
- Niezorganizowanie
- Wysokość wynagrodzenia.
- Zła komunikacja między osobami, działami
- Kary za brak realizacji celów
- Złe relacje z szefem
- Plotki
Część trzecia
Merytoryczna, pytania tematyczne, dotyczące tematu badania, stopniowane od 1 do 5 w zależności od tego jak bardzo dany czynnik działa motywująco na respondenta.
- Wynagrodzenie
- Możliwość awansu
- Udział w szkoleniach, możliwość podnoszenia kwalifikacji.
- Premie i nagrody
- Samodzielność w wykonywaniu zadań
- Poczucie samorealizacji
- Zagrożenie utratą pracy
- Możliwość wykorzystania własnych uzdolnień
- Opinia przełożonego dotycząca jakości pracy
- Atmosfera w miejscu pracy
Część czwarta
Merytoryczna, pytania tematyczne, dotyczące tematu badania, stopniowane od „Bardzo niezadowolony/a; Trochę niezadowolony/a; neutralnie; Trochę zadowolony/a; Bardzo zadowolony/a”, w zależności od tego jak dany czynnik wpływa na respondenta.
- Możliwość rozwoju zawodowego
- Obciążenie zadaniami
- Możliwość pracy przy ciekawych projektach
- Wysokość wynagrodzenia
- Warunki pracy i jej organizacja, wyposażenie stanowiska pracy.
- Przejrzyste reguły pracy, jej kontroli i oceny
- Kontakty między współpracownikami
- Kontakty między przełożonymi
- Prowadzona polityka socjalna
- Jasno określona polityka firmy i jej organizacja
Cześć piąta
Pytania metryczkowe, służące do zebrania informacji o respondencie:
- wiek
- płeć
- wykształcenie
- zarobki
W części pierwszej ankiety postawiono pytanie ogólne o powód dla którego respondenci pracują. Przy czym należało uszeregować odpowiedzi od najbardziej do najmniej istotnych motywów. Powody te można pogrupować na:
1,2 -dotyczące potrzeb fizjologicznych i bezpieczeństwa
3,4 -dotyczące potrzeb uznania i szacunku
5,6,7,8 – dotyczące autokreacji i samorealizacji.
Pytania w ankiecie punktowane w skali od 1 do 5 zostały podzielone na trzy grupy:
Część druga: Pytania o to jakie czynniki wpływają demotywująco na pracownika.
1,5,7 to pytania dotyczące czynników motywacyjnych [działanie demotywujące]
2,3,4,6 to pytania zawiązane z czynnikami higienicznymi [działanie demotywujące]
Część trzecia: Pytania dotyczące teorii Maslowa, przy czym pytania oznaczone numerami:
1,4,7 to pytania odnośnie potrzeb fizjologicznych i bezpieczeństwa
2,5,9,10 to pytania dotyczące potrzeby przynależności, szacunku, uznania
3,6,8 odzwierciedlają potrzeby samorealizacji i autokreacji.
Część czwarta: Pytania dotyczące teorii Herzberga, analogicznie pytania oznaczone numerami:
1,2,3,7,8 to pytania odnośnie czynników motywacyjnych
4,5,6,9,10 to pytania które dotyczą czynników higienicznych.
Piątą grupę pytań stanowią pytania metryczkowe.
Dzięki temu, że poszczególnym pytaniom ankiety, przyznano wartości punktowe od 1 do 5, możliwe było poddanie zebranego materiału obróbce statystycznej. Minimum teoretyczne dla wszystkich pytań w ankiecie wynosi 27. Oznacza ono, że na każde pytanie udzielono odpowiedzi „1” lub „bardzo niezadowolony” (wartość punktowa 1). Dla stu ankiet maksimum teoretyczne 13500 wyniosłoby wtedy gdyby na każde pytanie zakreślona została odpowiedź „5” lub „najbardziej zadowolony”. W części pierwszej poszczególne odpowiedzi mogły dostać punktację od 100 do 800. Rozpiętości teoretyczne dla pozostałych grup pytań to:
min=300 i max=1500 pkt dla pytań z dotyczących czynników motywacyjnych [działanie demotywujące]
min=400 i max=2000 pkt dla pytań z dotyczących czynników higienicznych [działanie demotywujące]
min=300 i max=1500 pkt dla pytań związanych z potrzebami fizjologicznymi i bezpieczeństwa
min=400 i max=2000 pkt dla pytań związanych z potrzebami przynależności, szacunku, uznania
min=300 i max=1500 pkt dla pytań związanych z potrzebami samorealizacji i autokreacji
min=500 i max=2500 pkt dla pytań związanych z czynnikami motywacyjnymi
min=500 i max=2500 pkt dla pytań związanych z czynnikami higienicznymi
[1] Wyrzykowski K.: Marketing. Wyższa Szkoła Zarządzania- The Polish Open University. Wydawnictwo PRET S.A., Warszawa 1997, str.24-29
[2] Kotler P.: Marketing. Analiza. Planowanie, wdrażanie i kontrola. Wydawnictwo Felberg SJA, Warszawa 1999, str. 123-138
do tej pracy magisterskiej o motywowaniu pracowników będziemy jeszcze wracać